پنج سوره، از سوره هاى قرآن با «الحمد للّه» شروع شده، و در این پنج سوره، پس از ستایش خداوند، مسأله آفرینش آسمان ها و زمین (یا مالکیت آسمان ها و زمین) و یا تربیت جهانیان آمده است، جز در سوره مورد بحث، که نزول قرآن بر پیامبر(صلى الله علیه وآله) در دنبال این ستایش قرار گرفته است.
در حقیقت، در آن چهار سوره (انعام ـ سبا ـ فاطر و حمد) سخن از کتاب «تکوین» به میان آمده، ولى در سوره «کهف» که مورد بحث است سخن از کتاب «تدوین» است، و مى دانیم هر یک از این دو کتاب، یعنى «قرآن» و «جهان آفرینش» مکمّل دیگرى است، و این تعبیر نیز بیانگر آن است که: قرآن وزنى دارد همچون وزن مجموعه آفرینش، و نعمتى است همسان نعمت جهان هستى! و اصولاً، مسأله تربیت جهانیان که در جمله «الحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِیْن» آمده است بدون بهره گیرى از این کتاب بزرگ آسمانى، ممکن نیست.
* * *