تمام جهان هستى بر محور حساب و اعداد مى گردد، و هیچ یک از نظامات این عالم، بدون حساب نیست، طبیعى است انسان که جزئى از این مجموعه است، نمى تواند بى حساب و کتاب زندگى کند.
به همین دلیل، در آیات مختلف قرآن، یکى از نعمت هاى خدا، وجود ماه و خورشید، یا شب و روز، به عنوان یک عامل ایجاد نظم و حساب، در زندگى انسان ها شمرده شده است; چرا که هرج و مرج و نبودن حساب و نظم در زندگى، عامل فنا و نابودى است.
جالب این که: در آیات فوق، براى نعمت شب و روز، دو فایده ذکر شده است: یکى: ابتغاء فضل اللّه که در قرآن معمولاً به معنى کسب و کار مفید و ارزنده است، و دیگرى، دانستن عدد سال ها و حساب.
شاید ذکر این دو، در کنار هم دلیلى بر این باشد که: «ابتغاء فضل اللّه» بدون استفاده از «حساب و کتاب» ممکن نیست.
و شاید این سخن در زمان هاى گذشته مانند امروز تا این حد آفتابى و روشن نبود، اما در دنیاى امروز، که دنیاى آمارها و اعداد و ارقام است، و در کنار هر سازمان و تشکیلات اقتصادى، اجتماعى، سیاسى، نظامى، علمى و فرهنگى، یک سازمان آمارى وجود دارد، به خوبى مى توان به عمق این اشاره قرآنى پى برد، و دانست که قرآن نه تنها با گذشت زمان کهنه نمى شود، بلکه هر قدر زمان بر آن مى گذرد تازه تر مى گردد.(1)